آخر این هفته مرحله گروهی دومین فصل مسابقات برتر افغانستان به پایان
می رسد. تا اینجای کار، دو چیز هویدا است: اول اینکه از نگاه کیفی سطح مسابقات
بالا رفته است و دوم اینکه از نگاه سازماندهی، نحوه برگزاری مسابقات نظم سال گذشته
را ندارد.
در فصل اول مسابقات برتر، موبی گروپ و فدراسیون فوتبال افغانستان با
استفاده از یک شیوه غیر متعارف، بازیکنان را بعد از اخذ چندین نوع آزمایش، به تیم
ها دعوت می کردند. یک تعداد بازیکنان نیز توسط آرای مردم به تیم های راه می
یافتند. این شیوه باعث شده بود تا یک تعداد بازیکنان غیر حرفوی وارد تیم ها شوند. علاوتاً،
این شیوه باعث شد تا یک تعداد بازیکنان خوب این شیوه را با برنامه های مثل
"ستاره افغان" مقایسه کنند و ورود به این روند را برای خود شرم بدانند.
امسال اما از آن شیوه غیر متعارف استفاده نشد. فدراسیون های ولایتی تیم
های منتخب ولایات خود را از بهترین بازیکنان تشکیل دادند و سپس در هر منطقه
مسابقات برگزار شد. داوران فدراسیون فوتبال در هر منطقه 26 بازیکن را انتخاب کردند
و بعد از دو ماه داوران فدراسیون و مربی هر تیم حق انتخاب 18 بازیکن نهایی را پیدا
کردند.
نحوه انتخاب بازیکنان، هر چند با خلاهایی روبرو بود، اما باعث شد تا
بازیکنان بهتری به تیم ها راه پیدا کنند. در نتیجه، کیفیت مسابقات بالا رفته و در فصل
جاری با مسابقات کاملاً یک طرفه مواجه نیستیم. بر علاوه، مربی های هشت تیم مسابقات
برتر در یک دوره کوتاه مدت در دوبی مهارت های مربیگری را فرا گرفتند که این
هم در پیاده کردن سیستم های جدید بازی موثر بوده است. برای تیم های عقابان هندوکش،
اسپین غر بازان و اباسین سپی مربیانی از کابل تعیین شدند تا سیستم بازیها این تیم
ها بهبود پیدا کند.
اینها همه باعث شده تا بینندگان از تماشای مسابقات لذت بیشتری ببرند.
ما حالا شاهد به ثمر رسیدن گل های بهتر هستیم و اکثر بازیکنان نیز کوشش می کنند
جزء یک تیم باشند تا به ارائه نمایشان انفرادی بپردازند.
با این هم، از نقطه نظر نظم و سازمان دهی، کیفیت پایین رفته است. در
زیر به چند نکته اشاره می شود که اثبات
کننده همین مدعاست:
انتخاب بازیکنان: در انتخاب بازیکنان یک مقرره درست و موثر مورد
استفاده نبوده است. صلاحیت های داوران فدراسیون فوتبال و مربی هر تیم واضح نبود و
همین امر باعث شد تا یک تعداد تیم ها از بازیکنانی استفاده کنند که در مرحله اول
شامل لیست بازیکنان انتخابی داوران فدراسیون نبودند. در مواردی با اینکه بازیکنان
جزء 15 نفری بودند که داوران آنها را انتخاب کرده بودند، اما بعداً و در میانه
بازیها، بازیکنان اخراج شدند. از این لحاظ، اعتراض مربیان کاملاً بر حق است که چرا
آنها حق انتخاب بازیکن جایگزین را ندارند. این امر در چند مورد نه اینکه ناشی از
خلاف ورزی مربیان باشد، بلکه ناشی از سازماندهی ضعیف در انتخاب بازیکنان و تغییر
مقررات انتخاب بازیکنان به اساس سلیقه افراد خاص بوده است.
محل بود و باش بازیکنان: بر
خلاف سال گذشته که بازیکنان در یک هوتل قابل قبول اقامت داشتند. بازیکنان و مربیان
آنها امسال در یک خانه مسکونی چهار منزله در کابل اقامت دارند. حدود 120 مربی و
بازیکن در این خانه اقامت دارند و محل مربیان و بازیکنان مجزی نیست. در هر
اتاق چندین تختخواب چوبی گذاشته شده و آن طور که وبسایت مسابقات نوشته است،
تختخواب ها سه منزله هستند. برای بازیکنان و مربیان غذا نیز در همان محل
آماده می شود، اما بعضی وقتها وعده غذایی آن قدر خراب هست که بازیکنان مجبور می
شوند از بیرون غذای دیگری سفارش دهند. به نوشته وبسایت مسابقات برتر، مشکل اصلی
کمبود آب است، زیرا برای یک بازیکن تیم فوتبال معمول است که بعد از هر تمرین به
حمام برود، اما آب تکافوی همه بازیکنان را نمی کند.
معاش بازیکنان: به مانند سال
گذشته، هر بازیکن مسابقات برتر در ازای هر روز حدود 500 افغانی دریافت می کند. مربی
هر تیم نیز چیزی حدود 700 افغانی در هر روز دریافت می نماید. اگر هر معیاری را در
نظر بگیریم، معاش بازیکنان و مربیان خیلی اندک است. اکثر بازیکنان در ولایات خود
صاحب کار و عاید هستند و بعد از وقت فوتبال می کنند. اما زمانی که برای بازی در
مسابقات برتر به کابل می آیند هیچ منبع عایداتی ندارند. با توجه به ادعایی که در
مورد عواید سه ملیون دالری مسابقات برتر افغانستان می شود، پرداخت این چنین معاشات
به بازیکنان و مربیان غیر منصفانه به نظر می رسد. امید به آینده و کسب شهرت به
دنبال پخش تلویزیون مسابقات می تواند دلایلی باشد که بازیکنان را علاقه مند حضور
در مسابقات بسازد، وگر نه، از نگاه اقتصادی عواید بازیکنان مسابقات برتر با عواید
یک کارگر ساده در کابل یکسان است.
سوم: لباس تیم ها: لباس یکی از مشکلات اصلی تیم ها در فصل پیش بود. این
مشکل امسال بدتر هم شده است. تیم های میوند اتلان و اباسین سپی لباس های تیم ملی
فوتبال افغانستان را می پوشند، یکی لباس سرخ و دیگری لباس سفید. علاوتاً، اکثر
دروازه بان ها لباس معیاری ندارند. لباس هایشان شماره ندارد و یا اینکه اگر هم
دارد مشابه به لباس داوران است و به همین خاطر مجبور می شوند جلیقه با رنگ متفاوت
روی آن بپوشند.غیر از تیم عقابان هندوکش که به دو رنگ لباس دارد، همه تیم ها یک
رنگ لباس دارند که این هم می تواند مشکل ساز باشد. فرض کنید سیمرغ البرز با لباس نارنجی
و شاهین آسمایی با لباس زرد با هم روبرو شوند، تشابه رنگ خیلی نزدیک است و در
معیارهای بین المللی قابل قبول نیست. علاوتاً، اگر لباس یک بازیکن پاره شود یا خدای
ناخواسته پر خون شود، وی مجبور است تا آخر مسابقه با همان لباس به بازی ادامه دهد
زیرا لباس دیگری برای تعویض ندارد.
قیمت تکت: با اینکه امسال تکت ها در چهار منطقه کابل به فروش می رسند،
اما در اوایل قیمت تکت ها سرسام آور بود. بالا بودن قیمت تکت در چند مسابقه باعث کاهش
قابل ملاحظه تماشاچیان در ورزشگاه شد و همین باعث کاهش دادن در قیمت تکت ها گردید.
نیروهای امنیتی: در هفته اول مسابقات سال قبل، مردم دست به بی نظمی می
زدند و کارمندان امنیتی حق داشتند جلو بی نظمی را بگیرند. اما از آن زمان به بعد،
مردم درک کردند که با بی نظمی نمی شود وارد ورزشگاه شوند. بر خلاف این وضعیت،
نیروهای امنیتی با تماشاچیان و علاقه مندانی که به ورزشگاه می روند با خشونت رفتار
می کنند. در چهار یا پنج مسابقه ای که من به ورزشگاه رفته ام، در مسابقه ای نبوده
که شاهد خشونت لفظی یا فزیکی نفرات امنیتی در بیرون از ورزشگاه یا داخل ورزشگاه
نباشم. هم در زمان فروش تکت، دروازه های ورودی و حتی در داخل ورزشگاه نفرات پولیس
و نفرات امنیتی داخل ورزشگاه که یک تعداد محافظین شخصی رئیس فدراسیون فوتبال افغانستان هستند با مردم
بر خورد بدی دارند.
ده روز پیش و در مسابقه طوفان هریرود با موجهای آمو خودم شاهد برخورد
نا مناسب نفرات امنیتی با زنی بودم که به سبب کهولت سن و فشار بالا، به سختی می
توانست از پله ها پائین شود. نفرات امنیتی به جای اینکه با وی همکاری کنند، کاملاً
بی تفاوت بودند و به اینکه تماشاچیان محل را ترک کنند پافشاری داشتند. آیا سزای یک
بانوی تقریباً 60 ساله که با اشتیاق به خاطر تشویق بازیکنان به ورزشگاه می آید،
همین است؟
پاکی و آسانی رفت و آمد: با اینکه فدراسیون ده ها کارکن برای پاک کاری
دارد، چوکی های ورزشگاه پر از کثافات و خاک است. بر علاوه حتی راهرو های که به
چوکی ها منتهی می شوند آنقدر بالا هستند که افراد مسن و اطفال به سختی از آنها
بالا شده می توانند، اما هیچ توجهی به حل این موضوع نشده است. نکته جالب اینجاست
که در بخشی که مختص به فامیل هاست و متصل به بخش کاملاً مخصوص می گردد یک لانه
زنبور وجود دارد. اما تا حال کسی پیدا نشده این لانه زنبور را بسته کند.
محل پارک وسایط: سال گذشته امکان پارک وسایط در ضلع غربی پشت ورزشگاه
وجود داشت، اما امسال این سهولت وجود ندارد. فدراسیون فوتبال می تواند با تخصیص
پارکینک به کسب عواید نیز بپردازد و از سرقت وسایط نقلیه نقلیه تماشاچیان در بیروز
از ورزشگاه نیز بکاهد.
موضوع سازماندهی مسابقات برتر به اندکی مدیریت بهتر ضرورت دارد و این
موضوعات چیزهایی نیستند که حل نشوند. در غیر آن، همین چیزهای خورد و کوچک باعث
دلسردی مردم از ورود به ورزشگاه ها می شود. توجه به معاش، لباس و محل بود و باش
بازیکنان نیز علاقه مندی بازیکنان به اینکه به بازیکن حرفوی و تمام وقت بدل شوند، را
تشویق می نماید. کیفیت مسابقات ارتباط مستقیمی به نظم و سازماندهی مسابقات دارد.
یک لیگ حرفه ای به سازماندهی حرفه ای نیاز دارد.
